Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR)
Per 1 juli 2021 moeten alle verenigingen en stichtingen voldoen aan de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR). Deze wet is bedoeld om bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen te verbeteren. Er zijn regels opgesteld over taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid. De overheid wil met de wet voorkomen dat wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, zelfverrijking, misbruik van posities en andere ongewenste activiteiten verenigingen en stichtingen schaden. De wet is erop gericht om krantenkoppen als ‘De penningmeester van het bestuur van vereniging X is er met de kas vandoor’ in de toekomst te voorkomen. Belangrijk is dat een bestuur met elkaar bespreekt wat ‘integer besturen’ inhoudt en hoe je daar vervolgens met elkaar afspraken over vastlegt. Ook is het van belang om kritisch te kijken of het nodig is om als vereniging of stichting verdere stappen te ondernemen.
De belangrijkste punten van de nieuwe wet
- Uitvoering en toezicht moeten gescheiden worden (monistisch bestuur: uitvoerende en niet uitvoerende bestuurders);
- Meervoudig stemrecht verandert. Als een bepaalde bestuurder meer stemmen kan uitbrengen dan de anderen tezamen, dan kan dat nog max 5 jaar. Zodra de statuten wijzigen verandert ook deze regeling;
- Er moet verplicht in statuten opgenomen worden wat er gebeurt bij belet of ontstentenis van een bestuurder/commissaris; (belet of ontstentenis betekent bij afwezigheid a.g.v. ziekte, schorsing, ontslag of overlijden);
- Statuten hoeven nu niet à la minute gewijzigd te worden. De wet gaat boven de statuten op onderdelen;
- Regeling over tegenstrijdige belangen. Bestuurder met persoonlijk belang mag niet deelnemen aan besluitvorming over betreffend onderwerp.
Acties voor 1 juli
Voordat de wet op 1 juli 2021 ingaat, moet in het bestuur van de vereniging of stichting in ieder geval besproken zijn wat volgens het bestuur ‘integer besturen’ inhoudt en hoe je daar vervolgens met elkaar de afspraken over vastlegt. Vervolgens is er 5 jaar tijd om de statuten daadwerkelijk aan te passen.
Checklist
Vereniging NOV heeft een checklist voor besturen gemaakt om te zien waaraan zij moeten voldoen binnen de nieuwe wet: Checklist WBTR - NOV - Platform Vrijwillige Inzet (vrijwilligerswerk.nl).